Περίπατοι Κληρονομιάς

Κόκκινο Σπίτι

Το προσωνύμιο «κόκκινο κτίριο» τού δόθηκε από τους Θεσσαλονικείς λόγω της εξωτερικής του εικόνας. Είναι κατασκευασμένο και διακοσμημένο με κόκκινα τούβλα και κεραμικά που διατηρούν το χρώμα τους μέσα στον χρόνο. Λόγω της συνολικότερης φθοράς για το κτίριο, που έχει να κατοικηθεί εκτός από μέρος του ισογείου εδώ και τρεις δεκαετίες, συντάχθηκε το 1980 έκθεση επικινδυνότητας που ζητούσε να αφαιρεθούν τα χαλαρά επιχρίσματα στους εξώστες. Οι εργασίες έγιναν τότε με δαπάνες του ιδιοκτήτη, αλλά την αφαίρεση των επιχρισμάτων δεν την ακολούθησε η ανακατασκευή τους. Ομως η γενική στατική κατάσταση του κτιρίου θεωρείται καλή.


Το κτίριο ανήκε σε μία από τις μεγαλύτερες οικογένειες βιομηχάνων-κλωστοϋφαντουργών της Νάουσας, την οικογένεια Λόγγου. Το έκτισε το 1926 ένας από τους γόνους αυτής της οικογένειας, ο Γρηγόρης Λόγγος, και ήταν έργο του αρχιτέκτονα Gennari, με μηχανικό τον Π. Στάη.


Η οικογένεια Λόγγου στις δεκαετίες που ακολούθησαν δοκιμάστηκε σκληρά. Το 1936 υπέστη ένα μεγάλο πλήγμα, όταν μια μεγάλη φωτιά κατάστρεψε τις βιομηχανικές εγκαταστάσεις της Νάουσας, όπου εργάζονταν περί τα 1.000 άτομα. Ακολούθησε το μεγάλο πλήγμα του πολέμου και ύστερα από αυτόν συνεχίστηκε η καθοδική πορεία, μέχρι που στα τέλη της δεκαετίας ήρθε η πλήρης κατάρρευση. Ολα αυτά επόμενο ήταν να αφήσουν βαριά τη σφραγίδα τους μέσα στα χρόνια και στο εμβληματικό σπίτι της οικογένειας Λόγγου στη Θεσσαλονίκη. Βρέθηκε να το συνοδεύουν ιστορίες για αυτοκτονίες και όσο μεγάλωνε η εγκατάλειψη προσθέτονταν ακόμη και ιστορίες και μύθοι με βρικόλακες!
 
 

Πλατεία Αριστοτέλους

H Πλατεία Αριστοτέλους είναι μία από τις κεντρικές πλατείες της Θεσσαλονίκης. Βρίσκεται στην αρχή της οδού Αριστοτέλους στη θάλασσα, στην καρδιά της πόλης. Η πλατεία αποτελεί ένα δημοφιλές σημείο για τους τουρίστες και τους ντόπιους, με πολλά καφέ, εμπορικά καταστήματα και ξενοδοχεία.
Όταν η πλατεία σχεδιάστηκε το 1917, o Ερνέστ Εμπράρ, ο οποίος σχεδίασε ένα μεγάλο μέρος της σύγχρονης Θεσσαλονίκης, με σκοπό την πλατεία που ονομάζεται πλατεία του Μεγάλου Αλεξάνδρου και ένα μεγάλο άγαλμα του Αλεξάνδρου θα ήταν να στη μέση της πλατείας και θα οδηγούσε σε ένα υπέροχο παλάτι της Δικαιοσύνης στην οδό Αριστοτέλους. Τα αρχικά σχέδια όμως απλοποιήθηκαν, ενώ η διαμόρφωση της πλατείας τελείωσε στα πλαίσια των δεκαετιών 1950 και 1960.

Οικία Τερκενλή

Το υπέροχο κτίριο στην πλατεία Αγίας Σοφίας που μάλιστα τα τελευταία χρόνια στεγάζει ένα ζαχαροπλαστείο «Τερκενλής». Το κτίριο κατασκευάστηκε το 1926 και αρχιτέκτονάς του ήταν ο Ζαν Ζοζέφ Πλέιμπερ. Λέγεται πως η κατασκευή του ήταν παραγγελία ενός πλούσιου Εβραίου, ωστόσο όπως είναι λογικό μέσα στην πάροδο των χρόνων άλλαξε πολλά χέρια και σήμερα ανήκει σε διάφορες οικογένειες, ανάμεσά στις οποίες είναι και η οικογένεια Τερκενλή. Το κτίριο αποτελεί ένα από τα καλύτερα παραδείγματα εκλεκτικισμού της πόλης μας. Δεν είναι όμως ένα ατόφιο δείγμα. Κι αυτό οφείλεται στο γεγονός πως αν και η αρχική άδεια που εκδόθηκε το 1924 όριζε την κατασκευή ισογείου κι ενός ορόφου, κάποια χρόνια αργότερα εκδόθηκε επεκτατική άδεια για ακόμη έναν όροφο.

Αγορά Βατικιώτη

Η παλιά αγορά τροφίμων της πόλης. Ανοικοδομήθηκε μετά την πυρκαγιά του 1917. Σήμερα στηνν περιοχή αυτή υπάρχουν πολλές ταβέρνες, ενώ σε ένα τμήμα της (οδός Βατικιώτη) λειτουργούν ακόμη καταστήματα τροφίμων (κυρίως φρούτων και λαχανικών).

Αγορά Βλάλη

Το Καπάνι ή Αγορά Βλάλη είναι παραδοσιακή αγορά στη Θεσσαλονίκη. Βρισκεται στο κέντρο της πόλης και αποτελείται από πεζοδρόμους (οδοί Μενεξέ, Βλάλη, Σολωμού, Ασκηπού, Χαλκέων, Κυδωνιάτη, Σπανδώνη, και άλλοι μικρότεροι) που περικλείονται από τις οδούς Εγνατία, Αριστοτέλους, Ερμού και Βενιζέλου. Σε πολύ μικρή απόσταση από αυτήν βρίσκονται και οι άλλες παραδοσιακές αγορές του κέντρου, το Μοδιάνο, η Πλατεία Άθωνος και το Μπεζεστένι. Τα κτήρια της αγοράς είναι δυόροφα, ενώ κάποιοι από τους πεζοδρόμους είναι σκεπαστοί. Το όνομα "Καπάνι" προέρχεται από την Τούρκικη φράση Ουν-Καπάν, που σημαίνει αγορά αλεύρων. Στην αγορά πωλούνται τρόφιμα, μπαχαρικά, είδη οικιακής χρήσης, ενδύματα κ.ά.

Έπαυλη Αλλατίνη

Στη περιοχή Ντεπό, στα ανατολικά του Δήμου Θεσσαλονίκης και επί της Λεωφόρου Βασιλίσσης Όλγας (198) βρίσκεται η τριόροφη Βίλα Αλλατίνητου 19ου αιώνα, ιδιοκτησίας των Εβραίων Θεσσαλονικέων βιομηχάνων Αλλατίνη. Έργο του Ιταλού αρχιτέκτονα Βιταλιάνο Ποζέλι. Χτίστηκε το 1888 σαν εξοχική κατοικία της Οικογένειας Αλλατίνη, που ήταν ονομαστή για τις επιχειρηματικές αλλά και για τις κοινωνικές της δραστηριότητες. Από το 1909 μέχρι το 1912 χρησιμοποιήθηκε ως κατοικία και φυλακή του σουλτάνου Αβδούλ Χαμίτ του Β', που εκθρονίστηκε από τους Νεότουρκους. Το 1926 στέγασε το νεοϊδρυμένο τότε Πανεπιστήμιο της Θεσσαλονίκης, ενώ στον πόλεμο του 40-41 χρησιμοποιήθηκε σαν νοσοκομείο. Σήμερα στη βίλλα Αλλατίνη, εδρεύει ο Νομάρχης Θεσσαλονίκης και μέρος των υπηρεσιών της Νομαρχίας.

Στοά Μαλακοπή

Τα βράδια δε χωράς να περάσεις. Τα πρωινά όλα δείχνουν εντελώς διαφορετικά και ήρεμα. Πού συμβαίνουν όλα αυτά; Μα φυσικά στη Βαλαωρίτου και στη γύρω περιοχή. Σίγουρα έχεις προσέξει ένα πρωτότυπο και πανέμορφο κτίριο που δεσπόζει εκεί στην πλατεία Χρηματιστηρίου. Χαρακτηριστικό του είναι το μεγάλο ρολόι που κοσμεί την όψη του. Πρόκειται για τη στοά Μαλακοπή. Το κτίριο, κέντρο του φραγκομαχαλά της οθωμανικής Θεσσαλονίκης χτίστηκε το 1906 σε σχέδια του Ιταλού αρχιτέκτονα Βιταλιάνο Ποζέλι και στέγασε την Τράπεζα Θεσσαλονίκης που είχε ιδρυθεί το 1888 από την οικογένεια Αλλατίνι. Το κτίριο ήταν ιδιοκτησία του Εδουάρδου Αλλατίνι (μέλος της γνωστής για την οικονομική της δραστηριότητα εβραϊκής οικογένειας) ο οποίος το αγόρασε την περίοδο μεταξύ 1904-1906.

Το 1904 στο βόρειο τμήμα του οικοδομήματος υπήρχε ένα μοναδικό κτίριο με έναν κήπο που εκτεινόταν προς το νότο. Το 1906 χτίστηκε η στοά στο σημείο όπου βρισκόταν ο κήπος, προκειμένου να στεγαστούν διάφορα καταστήματα αλλά και η Τράπεζα της Θεσσαλονίκης. Η τελευταία, την οποία είχαν ιδρύσει οι αδερφοί Αλλατίνι το 1888, άνοιξε τις πόρτες της στη στοά Μαλακοπή το 1907, όταν ο διευθυντής της τράπεζας Αλφρέντο Μισραχί αγόρασε το κτίριο για λογαριασμό της τράπεζας. Αρχιτέκτονας της Τράπεζας Θεσσαλονίκης ήταν ο Βιταλιάνο Ποζέλι, στον οποίο η Θεσσαλονίκη οφείλει μερικά από τα πιο εντυπωσιακά κτίρια της ύστερης οθωμανικής περιόδου. Η πυρκαγιά του 1917 που κατέστρεφε επί 3 μέρες το μεγαλύτερο μέρος του κέντρου της πόλης, έκαψε και σχεδόν ολόκληρο το φραγκομαχαλά, όμως το οικοδόμημα του Ποζέλι παρέμεινε άθικτο. Ωστόσο δεν γλίτωσε το οριστικό κλείσιμο το 1940, όταν επιτάχτηκε από τους Ναζί.

Οθωμανική τράπεζα

Σιδηροδρομικός σταθμός

Καθολική εκκλησία